Ημερίδα στο Κεντρικό αμφιθέατρο της Παλιάς Φιλοσοφικής Α.Π.Θ. την Κυριακή 27 Φεβρουαρίου 2022.
Διοργάνωση: K.O. Κεντρικής Μακεδονίας του Κ.Κ.Ε.
Το ζήτημα με το οποίο είχα σκοπό να ασχοληθώ στην αρχικώς αναγγελθείσα ημερομηνία διεξαγωγής της ημερίδας στις 23 Ιανουαρίου 2002 παραμένει το ίδιο. Εν τούτοις, υπό τον ζόφο των ημερών εξαιτίας δύο γεγονότων που συνδέονται σε ευθεία γραμμή με τη Θεσσαλονίκη, εννοώ τη δολοφονία του Άλκη κοντά στη γειτονιά μου και την πολεμική εισβολή της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Ουκρανία, η διάθεση είναι διαφορετική. Βάρυνε, ίσως και ταιριαστά με το κλίμα της ημέρας. Αυτό, λοιπόν, το οποίο ήθελα να θίξω είναι ένα ενδεχομένως πολυτελές και ακριβό για τον καταρρακωμένο μας σημερινό κόσμο ζήτημα, ένα ακόμα λογοτεχνικό δίπολο ανάμεσα στα πολλά, το οποίο σχετίζεται και με όσα ανέφερε προηγουμένως ο Δάσκαλος Γιάννης Ατζακάς. Το δικό μου λογοτεχνικό δίπολο είναι το εξής: βίωμα ή μυθοπλασία;
Η αφορμή δόθηκε από την παρατήρηση πως όλο και περισσότεροι στις ημέρες μας επιδιώκουν να γράφουν μεγάλης έκτασης αφηγηματικά κείμενα, ας πούμε μυθιστορήματα, με την ελπίδα να γίνουν κάποια στιγμή σενάρια κινηματογραφικής ταινίας και να πιάσουν την καλή, επιβεβαιώνοντας και τον τίτλο του βιβλίου του Ιταλού δασκάλου Μαρτσέλο Ντ΄Ορτά με εκθέσεις μαθητών του από τον φτωχό νότο της πατρίδας του «Εγώ ελπίζω να τη βολέψω» ή κατά το πρότυπο του τηλεοπτικού «Σασμού» στη φτωχοποιημένη μας χώρα.
Τη δική μου απάντηση, εντός αυτού του εμβληματικού κτιρίου μίας εμβληματικής σχολής, όπου έχουν ασχοληθεί με το λόγο σπουδαία αναστήματα των Γραμμάτων μας, σας την παραθέτω στο τέλους αυτού του μικρού κειμένου που θα σας διαβάσω αμέσως και θα είναι πέρα για πέρα ξεκάθαρη. Να μην ξεχάσω, βέβαια, κι αυτό: καθώς το θέμα της ημερίδας είναι οι λογοτεχνικές φωνές της Θεσσαλονίκης, δηλώνω αναρμόδιος να μιλήσω για οποιαδήποτε άλλη φωνή παρά μόνο για τη δική μου, καταθέτω, δηλαδή, την άποψή μου με την ιδιότητα του δημιουργού κι όχι με τον θεσμικό ρόλο του μέλους του Δ.Σ. της Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης:
Γεννήθηκα στη Θεσσαλονίκη τον περασμένο αιώνα και όπως την κουβαλάω αιωνίως μέσα μου, πάντοτε σε αυτήν επιστρέφω. Εδώ καταγράφω σπαράγματα της προσωπικής, αλλά και της συλλογικής μας μνήμης. Πίστευα πως ήμουν μόνος, μέχρι που αντιλήφθηκα πως είμαστε συνοδοιπόροι εν αγνοία μας τόσοι πολλοί. Γράψαμε Ιστορία. Γράφουμε Ιστορία:
Αλάνες της Τριανδρίας.
Ο μεγάλος σεισμός του ’78.
Η φωνή του Παπάζογλου στα καφενεία.
«Τήνελλα» της Κονίτσης και ο Σταυράκης Ζιώγας να τραγουδάει «τι γυρεύει τέτοια ώρα ο ψαράς μέσα στη χώρα».
«Μπαγκλαντές» στη θαλάσσια περιοχή Καλοχωρίου.
Ηλιοβασίλεμα στον Πύργο της Αλύσεως.
Οι διερχόμενες μορφές του Μανόλη Ρασούλη και του Αντώνη Σουρούνη.
Λαϊκές της Τούμπας.
Το λιμάνι με τον αποκρυφισμό του.
Ραδιοπειρατές, απόφοιτοι της Μεγάλης του Γένους Σχολής «ο Ευκλείδης».
Μυθικοί αγώνες μπάσκετ ΠΑΟΚ-ΑΡΗ στο Παλαί.
Υπαίθριες συγκεντρώσεις του Βά-Ζά, κατά κόσμον Βασίλη Ζαφειρόπουλου.
Κόντρες των ζητάδων στη λεωφόρο Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Βόλτα από το Ντεγκρέ Ζερό ως το Μπερλίν.
Δημητρίου Γούναρη να τέμνει τη Λώρη Μαργαρίτη.
Το Οκτάγωνο στο Ναυαρίνο.
«Δόμνα» στα κάστρα.
Πρίγκιπες τσιγγάνοι της πλατείας Ελευθερίας.
Τζαμπατζήδες εφοπλιστές του όρους Σεΐχ-Σού.
Φίλοι που χάσαμε από ναρκωτικά.
Η άγνωστη συγκλονιστική μεσαιωνική ιστορία της πόλης.
Κατώτεροι των περιστάσεων ξενοφοβικοί της κάτοικοι.
Εθνικά ευαίσθητοι κύκλοι τοκογλύφων κι ευσεβιστών.
Όλος αυτός ο ολοκαίνουριος κόσμος των νέων της παιδιών, γηγενών και νεήλυδων, που παταγωδώς τσακίζει τον εγγενή μας πεσιμισμό να μη πιστεύουμε στον εαυτό μας, περιμένοντας πάντα τη λύση από τους άλλους.
Στα βιβλία μου τάσσομαι αναφανδόν κι εξάπαντος με τους αδύναμους, τους αγωνιστές της ζωής και τους περιθωριακούς.
Στα βιβλία μου, δεν τους κλείνω συνωμοτικά μόνο to μάτι, αλλά κλίνω και το γόνυ.
Τάσσομαι αναφανδόν με το βίωμα.
